Μάλτσιανη Εκεί που η Μνήμη Ανθίζει μέσα από τη Γη

Μάλτσιανη Εκεί που η Μνήμη Ανθίζει μέσα από τη Γη

Υπάρχουν χωριά που δεν χρειάζονται φωνές για να μιλήσουν. Η Μάλτσιανη είναι ένα απ’ αυτά. Σου μιλά αθόρυβα, με τον ήχο του νερού που κυλάει από την πηγή, με τον ίσκιο του πλάτανου στη Μαργάρο, με τις πέτρες που επιμένουν να στέκουν στο ίδιο σημείο αιώνες τώρα. Είναι ένα χωριό που δεν αφηγείται την ιστορία του μέσα από τις καταγραφές τις βιβλιογραφίας αλλά την κουβαλά πάνω του.

Περπατώντας κοντά στη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, νιώθεις την παρουσία του χρόνου. Λίγα μέτρα πιο πέρα, οι πέτρινοι τοίχοι από τα αρχαία χρόνια στέκουν θαμμένοι και αθέατοι, μα όχι ξεχασμένοι. Ο μύθος των χωριανών μιλά για ιερό του Απόλλωνα σ’ εκείνο το επικλινές κομμάτι της γης, πάνω από το μοναστήρι. Κι εκεί, ανάμεσα στα ίχνη των αιώνων, βρέθηκε και μία επιγραφή, αυθεντική, λιτή, αλλά ηχηρή:

ΛΕΩΝ ΦΑΛΑΚΡΙ

ΩΝΟΣ ΧΑΙΡΕ

Δεν είναι απλώς ένα όνομα σκαλισμένο σε πέτρα. Είναι στίγμα ζωής, παρουσία, μαρτυρία. Ο Λέων, γιος του Φαλακρίου, δεν ήταν απλώς ένας άγνωστος προγονός είναι σύνδεσμος με τον αρχαίο κόσμο που έζησε, περπάτησε και μίλησε τη γλώσσα της ίδιας γης που μας τρέφει σήμερα.

Η Μάλτσιανη δεν είναι μια ξεχασμένη γωνιά. Είναι κρίκος μιας αλυσίδας που ξεκινά από τη Δωδώνη, περνά μέσα από τους Θεσπρωτούς, τους Μολοσσούς, τους Χάονες, και φτάνει ώς εμάς. Ο Ἑκαταῖος ο Μιλήσιος, τον 6ο αιώνα π.Χ., κατέγραψε με σαφήνεια, 

«τοὺς Χάονας καὶ Μολοττοὺς καὶ Θεσπρωτοὺς εἶναι Ἕλληνας».

Και τούτη η φράση ηχεί σαν επιβεβαίωση πως τίποτε δεν είναι τυχαίο όταν αναγνωρίζεις τις ρίζες σου.

Στην Ήπειρο, ο τόπος δεν είναι απλώς χώρος. Είναι ταυτότητα. Δεν είναι τυχαίο που οι αρχαίοι ονόμαζαν τον εαυτό τους με βάση τα βουνά, τα ποτάμια και τα χώματα που πατούσαν. Όπως οι Τυμφαίοι από την Τύμφη και οι Βοιωτοί από το Βόιον, έτσι κι εμείς, οι απόγονοι της Μάλτσιανης, δεν χρειαζόμαστε τίτλους μας αρκεί το όνομα του τόπου μας.

Γιατί αυτό είναι τελικά η ιστορία, όχι μια σειρά από ημερομηνίες και βασιλιάδες, αλλά η μνήμη που αντέχει. Που συνεχίζει να ζει μέσα στο τοπίο, στα τοπωνύμια, στα μικρά σημάδια που δεν πρόσεξες αλλά ήταν πάντα εκεί. Και η Μάλτσιανη, με τη σιωπή της, δεν σβήνει κρατά μέσα της το νήμα μιας συνέχειας που δεν κόπηκε ποτέ.